Kategori: Makaleler

Hava Değişimi Kaç Gün Sürüyor? Mizahi Bir Bakış Hava değişimi dediğimiz şey aslında tam bir muamma. Kimi için üç gün, kimi için bir ömür. Ama gelin itiraf edelim: Hepimiz en az bir kere “Ya bu hava niye bana bu kadar dokundu?” sorusunu kendimize sorduk. İşte tam da bu soruya biraz espriyle, biraz da toplumsal gözlemlerle yaklaşalım. Samimi Giriş: Birkaç Günlük Kriz mi, Yoksa Ömürlük Drama mı? Şöyle bir düşünün… Yaz tatilinden döndünüz, memlekette nefes aldığınız oksijenin yerine şehrin egzozlu havasına geçiş yaptınız. İlk gün baş ağrısı, ikinci gün moral bozukluğu, üçüncü gün “ben bu şehirde yaşayamam” tripleri. İşte tam o…

Gerede’nin Neyi Meşhur? Kelimelerin gücü, bir yeri, bir şehri, bir halkı anlatmakla sınırlı değildir. Her kelime, bir anlam taşır; bir kelimeyle bir yerin tarihine, kültürüne ve ruhuna dokunabiliriz. Edebiyat, kelimelerin en güçlü olduğu ve bu gücün insan ruhunu dönüştürdüğü alandır. Gerede, sadece bir coğrafi konum değil, aynı zamanda insan ruhunun bir yansımasıdır. Gerede’nin meşhur olduğu şeyleri anlamak, onun edebi birer metafora dönüşmesiyle mümkündür. Bu yazıda, Gerede’nin neyi meşhur olduğuna dair çeşitli metinler, karakterler ve temalar üzerinden edebi bir bakış açısı sunacağız. Gerede: Bir Coğrafyanın Edebiyatla Kucaklaşması Gerede, Bolu iline bağlı, tarih ve kültürle yoğrulmuş bir kasabadır. Ancak Gerede’yi sadece bir…

Evelik Çorbası Nedir? Kökleri, Bugünü ve Yarınları Üzerine Sıcacık Bir Yolculuk Hadi mutfağın başına toplanalım. Tencerede hafif bir buhar yükseliyor, kaşığın ucunda ekşiyle taze yeşilin buluştuğu o tanıdık ama şaşırtıcı koku… Evelik çorbası tam da bu hissi taşıyor: doğanın içinden, toprağın ritmiyle pişen, sofraya hem dinginlik hem merak getiren bir kâse. Birlikte keşfedelim: Evelik çorbası nedir, nereden gelir, bugün bize ne söyler ve yarın sofralarımızda nasıl bir rol oynayabilir? Evelik Nedir? (Labada, Efelik, Rumex patientia) Evelik; Anadolu’da “labada” veya bazı yörelerde “efelik” diye anılan, ekşimsi tadıyla tanınan yabani/yarı-kültür bir yapraklı bitkidir. Botanik literatürde Rumex patientia olarak geçer. Mayıs’tan yaz ortasına…

Adıyaman Türkiye’nin Kaçıncı Büyük Şehri? Geçmişin İzinde Adıyaman’ın Tarihsel Yolculuğu Tarih, toplumların gelişimi için önemli bir ışık tutar. Ancak bu ışık, her zaman tek bir doğruyu göstermez. Adıyaman’ın hikayesi de tam bu noktada başlar: birçok farklı kültürün, medeniyetin ve zamanın kesiştiği bir yerde. Bir tarihçi olarak, geçmişin derinliklerine indiğimizde, Adıyaman’ın yalnızca Türkiye’nin değil, dünya çapında pek çok yerin önemli bir parçası olduğunu görmemiz mümkündür. Ancak bu şehrin büyüklüğü yalnızca coğrafi sınırlarıyla değil, zaman içindeki rolüyle de şekillenmiştir. Peki, Adıyaman Türkiye’nin kaçıncı büyük şehri? Bu soruya verdiğimiz yanıtı anlamak için tarihsel bir bakış açısı kazandırmamız gerekiyor. Adıyaman’ın Tarihsel Gelişimi: Bir Medeniyetler…

Sanık Bilirkişi İsteyebilir Mi? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Bir insanın, yanlış bir şeyin içinde olduğunu bilmesi, evrensel bir içsel çatışma yaratır. Bir suçla ilişkilendirilmek, bireyi sadece dış dünyadan değil, kendi iç dünyasından da yabancılaştırır. Psikolojik olarak, suçluluk duygusu, kişinin zihninde derinlemesine izler bırakır. Öyle ki, sadece dışarıdaki adalet sistemi değil, bireyin zihni ve vicdanı da suçlu olma düşüncesiyle şekillenir. Ancak, insanın bu psikolojik karmaşasında bir soru doğar: Sanık bilirkişi isteyebilir mi? Bilinçaltı savunmalarının gücünden, duygusal bağlamdaki çaresizliğine kadar bir sanığın bu talebinin psikolojik temelleri oldukça derindir. Bu yazıda, bu soruyu bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektiflerinden…

Gemi Türleri Nelerdir? Antropolojik Bir Perspektif Kültürlerin Çeşitliliğine Meraklı Bir Antropoloğun Girişi Bir antropolog olarak, insanlık tarihinin izlerini sadece dilde ya da ritüellerde değil, günlük yaşamın her anında bulabileceğimize inanırım. Kültürlerin izlerini, ritüelleri, sembollerini ve topluluk yapılarıyla olan bağlantılarını anlamak, bizlere insan deneyiminin evrimini açığa çıkaran bir pencere sunar. Bugün, belki de en sıradan gibi görünen bir öğeyi antropolojik bir mercek altına alarak inceleyeceğiz: Gemi türleri. Her kültürün denizle, suyla, seyahatle ve taşımacılıkla olan ilişkisi farklıdır ve bu ilişkiler zamanla farklı gemi türlerinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bir gemi, sadece bir taşıma aracından çok daha fazlasıdır; o, bir kültürün sembollerini,…

Hakkı Ne Demek? TDK’ye Göre Anlamı ve Gelecekteki Rolü Günümüzde dil, toplumsal yapıları yansıtan ve şekillendiren önemli bir araçtır. Peki, “hakkı” kelimesinin anlamı ne? TDK’ye göre “hakkı”, doğruyu savunmak, adaleti sağlamak ve hakların yerine getirilmesiyle ilgili bir kavram olarak öne çıkıyor. Bu kelimeyi duyduğumuzda aklımıza gelen ilk düşünce genellikle “hak” kavramıyla bağlantılıdır. Ancak zamanla bu kavram daha derin ve çok boyutlu bir hale gelmiştir. Hakkın, sadece bireysel haklar değil, toplumsal düzenin ve insan ilişkilerinin temelini oluşturduğunu düşündüğümüzde, bu kelimenin gelecekteki rolü hakkında nasıl bir vizyon geliştirebiliriz? İşte tam bu noktada, gelecekte hakkın anlamı nasıl evrilecek, insanların bu kelimeye ve anlayışa…

Hastel Kadayıf Nerenin? Tatlıyla Gömülü Bir Sır! Hastel kadayıf… Bu ismi ilk duyduğumda, insanın aklına hemen “Bu nasıl bir tatlı?” sorusu gelir. Hani şöyle bir düşündüğümüzde, “Hastel” kelimesi, kadayıf ile birleşince biraz garip ama aynı zamanda bir o kadar da cezbedici geliyor. “Hastel” ne demek, nereden gelmiş, hangi şehre ait? Gelin, bu tatlı efsanesinin gizemini hep birlikte çözelim! Hastel Kadayıf: İncir Üstüne Kadayıf mı, Yoksa Efsane mi? Birkaç yıl önce, bir arkadaşım bana “Hastel kadayıfı yedin mi?” diye sormuştu. O anda tatlıya olan ilgim, bir “savaş stratejisi” gibi beynimde şekillendi. “Neydi o?” diye düşündüm ve bir türlü aklıma gelmedi. “Kadayıf,…

Hayatımızda bazen hepimizin düşündüğü, bazen ise göz ardı ettiği bir gerçek vardır: Engellilik, sakatlık ve özürlülük sadece fiziksel bir durum değil, aynı zamanda toplumsal, kültürel ve duygusal bir mesele. Birçok insan için bu kavramlar sadece kelimelerden ibaretken, gerçekte, her biri bir insanın dünyasını şekillendiren, hayatını derinden etkileyen bir deneyimdir. Ama bugüne kadar kaçımız, bu konulara dair derinlemesine düşündü? Ya da belki de hepimiz bu kavramları yalnızca duyduğumuz kadar biliyoruz. Peki, engellilik, sakatlık ve özürlülük nedir? Bu soruyu sormak, bir toplum olarak kendimize ne kadar yakın olduğumuzu anlamamıza yardımcı olabilir. Gelin, birlikte bu kavramları daha yakından inceleyelim. Engellilik, Sakatlık ve Özürlülük:…

Angeslek Nedir? Tarihsel Arka Planı ve Günümüzdeki Akademik Tartışmalar Angeslek, günümüzde pek fazla duyulmayan ancak kökeni oldukça eskiye dayanan bir terimdir. Her ne kadar çoğu kişi bu terimi ilk kez duyuyor olsa da, Angeslek, dil ve kültür tarihi açısından önemli bir kavramdır. Bu yazıda, Angeslek’in ne olduğunu, tarihsel arka planını ve günümüzdeki akademik tartışmalarını inceleyeceğiz. Angeslek’in Tanımı ve Kökeni Angeslek, kelime olarak Fransızca kökenli bir terimdir. Fransızca’da “angélisme” olarak geçen bu kelime, “melek” anlamına gelen “ange” kelimesinden türetilmiştir. Ancak, Angeslek’in yalnızca bir kelime anlamından ibaret olmadığı söylenebilir. Bu terim, aslında bir düşünsel yapıyı ve bir kültürel perspektifi yansıtır. Angeslek, zamanla…